Rozwój technologii wiąże się ze zmianami na rynku pracy. Niektóre zawody, choć niegdyś pożądane i gwarantujące wysokie zarobki, dziś przestały być aż tak atrakcyjne i popularne. Rynek nasycił się, a w międzyczasie pojawiło się zapotrzebowanie na ludzi zajmujących się innymi rzeczami. Jest to szczególnie widoczne w branży IT – na przykład, wśród najpopularniejszych języków programowania w 2023 roku pojawia się Go, choć jeszcze 15 lat temu pierwsza wersja tej technologii nie była nawet upubliczniona. Obecny od ponad 3 dekad Python w ciągu ostatniego pięciolecia stał się jednym z najważniejszych graczy na rynku, choć jeszcze w 2014 roku lądował na końcu pierwszej dziesiątki. [1] Opisywane zmiany nie przebiegały powoli, były to raczej gwałtowne wzrosty. Na podstawie analizy rozwoju branży IT można wywnioskować, że przy wyborze zawodu nie należy skupiać się wyłącznie na trendach obejmujących poprzednie dwie dekady – lepszym rozwiązaniem jest analiza obecnej sytuacji i przewidywań ekspertów połączona ze spojrzeniem na sytuację rynkową z ostatnich lat. Tutaj pojawia się pytanie:
Jakie zawody są najbardziej przyszłościowe?
W jakim kierunku należy się szkolić, by móc zbudować dobrą pozycję na rynku pracy i zapewnić sobie bezpieczeństwo związane z brakiem konieczności gwałtownego przebranżowienia? Poniżej znajdują się wybrane przez nas 3 pozycje.
1. AI Developer. Na przestrzeni ostatnich kilku lat popularność sztucznej inteligencji i poziom jej zaawansowania bardzo się zwiększyły. Z perspektywy klienta końcowego AI przeszło drogę od prostego algorytmu rozpoznającego kilkusylabowe komendy głosowe do technologii potrafiącej tworzyć obrazy na podstawie zapytań, rozpoznającej twarze i potrafiącej rozmawiać niemal jak człowiek. Dzisiejsza sztuczna inteligencja nie tylko dodaje przypomnienia do naszych kalendarzy, ale również wspomaga w pracy grafików, realizatorów dźwięku czy nawet programistów. Lista zastosowań AI w obecnej formie jest niemal nieograniczona, a zapotrzebowanie na specjalistów potrafiących tworzyć algorytmy i modele uczenia maszynowego będzie tylko rosnąć.
AI Developer to stanowisko wymagające rozbudowanej wiedzy, niekoniecznie związanej bezpośrednio z pisaniem kodu. Kluczowa jest tutaj znajomość języków programowania obiektowego (takich jak C++ czy wspomniany powyżej Python). Dodatkowo AI Developer musi rozumieć ideę uczenia maszynowego i deep learning, będzie bowiem tworzyć modele sieci neuronowych.
2. Cybersecurity Engineer. Myślę, że ta pozycja nie jest zaskoczeniem. Od kiedy bowiem pojawiła się możliwość wymiany danych między maszynami liczącymi, istnieją również zagrożenia dotyczące prywatności. Różnica polega na tym, że kiedyś specjalistą od cyberbezpieczeństwa mógł być dowolny człowiek stojący przy drzwiach i sprawdzający, czy osoba wychodząca z pomieszczenia z elementami komputera nie wynosi kart perforowanych czy taśm magnetycznych. Dziś dobrowolnie przekazujemy naszym smartfonom, komputerom czy samochodom więcej informacji niż jesteśmy w stanie sobie wyobrazić. Byłoby bardzo przykro, gdyby ktoś niepowołany poznał dane naszych kart płatniczych, adres, kod dostępu do klatki schodowej czy choćby podrobił sygnał przesyłany między kluczem naszego nowego samochodu a komputerem pokładowym w momencie otwierania drzwi.
Inżynier cyberbezpieczeństwa to właściwie haker działający w dobrej sprawie. Człowiek mający ogromne pojęcie nie tylko o technologii, ale również socjotechnice. W końcu najczęściej poufne dane nie są wykradane siłowo – ludzie sami je udostępniają, na przykład wpisując swój numer dowodu osobistego na podrobionej stronie internetowej. Osoba zajmująca się bezpieczeństwem w cyberprzestrzeni musi nie tylko znać obecne zagrożenia, ale też przez cały czas wyszukiwać nowych, na przykład poprzez testy penetracyjne. Nie może też ograniczać się wyłącznie do najnowocześniejszych technologii – zdarza się bowiem, że istotna dziura w zabezpieczeniach zostaje odkryta po wielu latach, tak jak miało to miejsce z podatnością Checkm8 w urządzeniach firmy Apple czy wyciekami pamięci w procesorach Intela, odkrytymi po 6 latach od ich pojawienia się w sprzedaży. Cybersecurity engineer to stanowisko, które z każdym miesiącem staje coraz bardziej istotne dla przemysłu IT i nic nie wskazuje na to, by w przewidywanej przyszłości coś miało się zmienić. Zwłaszcza teraz, gdy sztuczna inteligencja przetwarzająca ogromne ilości danych w chmurze stała się naszą codziennością, tak oczywistą, że nawet nie zwracamy na nią uwagi.
3. Pilot drona. Żyjąc w kraju z rozbudowaną infrastrukturą drogową i kolejową, nieogarniętym żadnym konfliktem zbrojnym, domyślnie uważamy, że jeśli trzeba przewieźć jakiś towar lub udokumentować wydarzenie, najlepiej jest zrobić to osobiście. Pojechać do miejsca docelowego samochodem dostawczym i zanieść przesyłkę pod drzwi, wyjąć aparat z torby nacisnąć spust migawki. Niestety, w ogromnej części świata takie rozwiązanie jest niemożliwe z powodów infrastrukturalnych lub przez realne zagrożenie życia. Po drugiej stronie krzywej Gaussa pojawia się konieczność stosowania dronów z innego powodu – rozbudowana sieć drogowa stoi w wiecznym korku, a każdy kolejny samochód to kolejna cegiełka budująca problem. Z tego powodu zarówno organizacje świadczące pomoc medyczną w ubogich krajach Afryki, jak i sieć logistyczna Amazonu czy korespondenci wojenni z Ukrainy coraz częściej korzystają z niewielkich maszyn latających.
Operator drona to zawód, który będzie zdobywać coraz większą popularność – wykwalifikowani pracownicy pozwolą na uzyskanie większej wydajności taniej i przy generowaniu mniejszej ilości zanieczyszczeń powietrza, niż standardowy transport kołowy, przynajmniej na ostatnim odcinku łańcucha logistycznego.
Jaki zawód wybrać?
Nie jesteśmy w stanie zagwarantować, że w ciągu najbliższych dwóch dekad zmiany na świecie nie zamieszają na rynku pracy. Niemniej, zmiany nie będą tak drastyczne, jak w chwili, gdy pojawiła się maszyna parowa i pracownicy fizyczni musieli zacząć rozwój zawodowy niemal od nowa. Nabywając wiedzę i doświadczenie w zawodach wymienionych w tekście lub dowolnych innych szybko rozwijających się, możecie być pewni, że nawet duże zmiany na światowym rynku nie będą dla Was zagrożeniem.
[1] https://www.tiobe.com/tiobe-index/
